บ้านสุริยาศัย

ที่ตั้ง เลขที่ 174/3-4 ถนนสุรวงศ์ แขวงสี่พระยา เขตบางรัก กรุงเทพมหานคร

ผู้ครอบครอง กองมรดกคุณพิศ บุนนาค ภรรยาพระอดิศักดิ์อภิรัตน์ และบุตรธิดา

ปีที่สร้าง ปลายรัชกาลที่ 5

ปีที่ได้รับรางวัล พ.ศ. 2547

ประวัติ

บ้านสุริยศัยมีความเกี่ยวพันกับการตัดถนนสุรวงศ์ กล่าวคือ ในปี พ.ศ. 2431 พระยาสีหราชเดโชชัย (โต บุนนาค) ซึ่งต่อมาได้เป็นเจ้าพระยาสุรวงศ์วัฒนศักดิ์ ได้ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เพื่อตัดถนนขนานกับถนนสีลม ถนนสายนั้นได้รับพระราชทานนามตามชื่อของท่านผู้ริเริ่มโครงการว่า ถนนสุรวงศ์ และถนนที่ตัดเชื่อมระหว่างถนนสุรวงศ์กับถนนสีลมได้รับพระราชทานนามว่า ถนนเดโช ต่อมาบุตรชายของเจ้าพระยาสุรวงศ์วัฒนศักดิ์คือ พระอดิศักดิ์อภิรัตน์ (เต็มสุริยวงศ์ บุนนาค) ได้สร้างเคหสถานขึ้นบนถนนสายนี้ เป็นบ้านหลังแรกของครอบครัว ให้ชื่อว่า บ้านสุริยาศัยมีความหมายถึง สุริยะ ซึ่งเป็นตราประจำตระกูลบุนนาค สมาสกับคำว่า อาศัย หมายถึง ที่พำนักของตระกูลบุนนาคนั่นเอง บ้านสุริยาศัยได้มีการเปลี่ยนแปลงครั้งแรกในราว 40 กว่าปีที่ผ่านมา โดยมีการปลูกสร้างอาคารใหม่ 2 ชั้น รูปตัวแอล (L) ทางด้านหน้าติดหัวมุมถนนสุรวงศ์ตัดกับถนนทรัพย์ เพื่อให้นักธุรกิจชาวฝรั่งเศสเช่าเป็นโชว์รูมรถยนต์ซีตรองแห่งแรกของประเทศไทย ต่อมาคุณพิศบุนนาค ได้ปลูกตึกเล็ก 2 ชั้น ขึ้นอีกหลังหนึ่ง เพื่อเป็นเรือนหอของบุตรสาว แล้วต่อมาโชว์รูมรถยนต์ซีตรองได้เปลี่ยนเป็นโชว์รูมรถยนต์กาแลนท์ ส่วนตึกเล็กได้ว่างลง จึงให้ธนาคารกรุงไทยเช่าเป็นสำนักงานสาขาอยู่หลายปี ต่อมาผู้เช่าได้คืนพื้นที่ อาคาร 2 หลังดังกล่าวจึงรกร้างอยู่นับ 10 ปี โดยทายาทของพระอดิศักดิ์อภิรัตน์สกุลบุนนาคจะยังคงอยู่อาศัยในบ้านหลังเดิม

บ้านสุริยาศัย เป็นเรือนครึ่งตึกครึ่งไม้ 2 ชั้น ตั้งอยู่บนพื้นที่ขนาด 1 ไร่เศษ บริเวณหัวมุมถนนสุรวงศ์ตัดกับถนนทรัพย์ มีรูปแบบสถาปัตยกรรมวิคตอเรียนผสมโคโลเนียล สันนิษฐานว่าออกแบบโดยช่างชาวอิตาเลียนในกลุ่มที่มาดำเนินการก่อสร้างพระที่นั่งอนันตสมาคม

จนกระทั่งทายาทรุ่นล่าสุด ได้ระดมความคิดกันเพื่อฟื้นฟูบ้านสุริยาศัยขึ้นมาอีกครั้ง เพื่อให้เกิดการใช้ประโยชน์ที่คุ้มค่า และเป็นการอนุรักษ์บ้านไปด้วยในตัว ปัจจุบันบ้านสุริยศัยได้รับการพัฒนาให้เป็นภัตตาคาร และอาคารแถวที่รายรอบบ้านอยู่นั้นได้รับการพัฒนาเป็นช็อปปิ้งคอมเพล็กซ์เล็กๆ ประกอบด้วยโชว์รูมเฟอร์นิเจอร์และร้านอาหาร ห้องชั้นบนได้จัดเป็นพิพิธภัณฑ์ ของสกุลบุนนาค โครงการนี้ได้เริ่มขึ้นในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2546 ทำให้บ้านสุริยาศัยได้รับการอนุรักษ์และฟื้นฟูเพื่อใช้ประโยชน์ได้อย่างยั่งยืนต่อไป

Suriyasai House

Location Surawong road, Khwaeng Si Phraya, Khet Bangrak, Bangkok

Proprietor Mrs. Phit Bunnag (wife of Phra Adisakapirat) and her children

Date of Constructionlate reign of King Rama V

Conservation Awarded 2004

History

Ban Suriyasai, or Suriyasai House is a 2-storey half brick- half wooden house situated around the corner of Surawong and Sap road on approximately 1,600 square metres of land. An ingenious embrace of Victorian and Colonial architecture, the house is believed to have been designed by an Italian architect who was amongst those who beautifully crafted Ananta Samakom Throne Hall.

The history of this house traces back to 1888 when Phraya Siharatdechochai (Tho Bunnag), later promoted to Chao Phraya Surawong Wattanasak, requested the permission of King Rama V to construct a road parallel to Silom road. Once completed, the King named the road ‘Surawong road’ in honor of the project initiator, while the road connecting Surawong and Silom road was graciously bestowed the name ‘Decho road’

Years later, Phra Adisakaphirat (Temsuriyawong Bunnag), son of Chaophraya Surawong Wattanasak , built a house as the first family residence on this road. The house was named ‘Ban Suriyasai”, combining the word ‘suriya” (the sun), the Bunnag family emblem, and the word “asai” (to live) to mean “the living place of the Bunnag family.