อาคารควรค่าแก่การอนุรักษ์

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ น่าน

| Written by ผู้ดูแลระบบ | Hits: 1851

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ น่าน

ที่ตั้ง  อำเภอเมือง  จังหวัดน่าน

สถาปนิก/ผู้ออกแบบ  เจ้าราชดนัย (เจ้าน้อยยอดฟ้า)

ผู้ครอบครอง  กรมศิลปากร

ปีที่สร้าง  พ.ศ. 2446

ปีที่ได้รับรางวัล  พ.ศ. 2532

ประวัติ

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ น่าน ตั้งอยู่ในอาคารที่เคยเป็น “หอคำ” หรือคุ้มของพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชฯ เจ้าผู้ครองนครน่าน  โดยทรงสร้างขึ้นเป็นที่ประทับแทนหอคำหลังเก่าซึ่งเป็นไม้ เมื่อ พ.ศ. 2446 ซึ่งเป็นปีที่พระบาท สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาเลื่อนฐานันดรศักดิ์ท่านเป็น “พระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชกุลเชษฐมหันต์ ชัยนันทบุรมหาราชวงศาธิบดีฯ” (พระเจ้าน่าน)  หอคำนี้ได้สืบทอดมายังเจ้ามหาพรหมสุรธาดา เจ้าผู้ครองนครน่านองค์สุดท้าย  เมื่อท่านถึงแก่พิราลัย เจ้านายบุตรหลานของท่านจึงได้มอบหอคำและที่ดินแก่รัฐบาลไทยเพื่อใช้เป็นศาลากลางจังหวัดในปี 2475 ต่อมาเมื่อมีการก่อสร้างศาลากลางหลังใหม่  กรมศิลปากรจึงได้ขอรับมอบอาคารนี้เพื่อใช้เป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ในปี พ.ศ. 2517  เวลานั้นอาคารมีสภาพทรุดโทรม จึงต้องทำการบูรณะใหญ่ตั้งแต่ปีนั้นจนแล้วเสร็ในปี 2524  และเริ่มเปิดให้ประชาชนเข้าชมในปี 2526  ในปี 2529 พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ น่าน จึงได้เปิดอย่างเป็นทางการ และได้ขึ้นทะเบียนโบราณสถานเมื่อวันที่ 22 เมษายน ปีเดียวกัน ตัวอาคารพิพิธภัณฑ์เป็นอาคารรูปแบบสถาปัตยกรรมไทยประยุกต์ผสมผสานอิทธิพลตะวันตกแบบวิคตอเรียน  ด้านหน้าเป็นสนามโล่งกว้าง ซึ่งเดิมเคยเป็นข่วงเมือง (ลานกลางเมือง)  ผังอาคารเป็นรูปตัว T โดยเน้นทางเข้าที่มุขกึ่งกลางด้านหน้า หลังคาจั่วเดิมมุงด้วยแป้นเกล็ด ประดับช่อฟ้า ใบระกา แต่ปัจจุบันเปลี่ยนเป็นกระเบื้องลอนคู่สีเขียว และเครื่องประดับหลังคาก็ได้เปลี่ยนรูปแบบมาเป็นแบบอาคารราชการ ซึ่งทำขึ้นในสมัยที่เปลี่ยนการใช้สอยมาเป็นศาลากลางจังหวัด พิพิธภัณฑ์นี้เป็นพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ศิลปะ โบราณคดี และชาติพันธุ์วิทยาประจำท้องถิ่น  ที่น่าสนใจคือเรื่องราวของเมืองน่าน ตั้งแต่การก่อตั้งเมือง เชื้อสายราชวงศ์ เครื่องมือเครื่องใช้โบราณต่างๆ

 

Nan National Museum

Location Amphoe Mueang, Nan 

Province Architect/Designer Chao Ratdanai

Proprietor Fine Atrs Department

Date of Construction 1903 AD.

Conservation Awarded 1989 AD.

History

Nan National Museum is situated in a building which was originally the “Ho Kham” or House oh the Lord of Nan, Phrachao Suriyaphong Pharidet. The house was built in 1903 to replace the former wooden house. This Ho Kham was inherited by Chao Mahaphrom Surathada, the last Lord of Nan. After he passed away, his descendants gave the building and land to the government to be used as Provincial Hall in 1932. Later the Provincial Hall was moved to a new building therefore, the Fine Arts Department requested to set up a national museum at the house in 1974. At that time, the building was in a much deteriorated state thus a major restoration was carried out until completed in 1981. The museum opened for public visitors in 1983 but was officially opened in 1986. In the same year on 22nd April, it was registered as a National Monument. The museum building is combinatipn of Thai and Victorian style. In front of the building is a vast lawn, which was the town squre in the olden days. Its plan is T-shaped with a front entrance porch, gable roof which was originally roofed with wooden shingles but has been changed to official building decorative style when the building was rehabilitated as the Provincial Hall. This museum emphasizes on art history, archaeology, and ethnology of the locality. Interesting exhibitions are on the history of Nan from the founding, rulers. And ancient object and tools.