สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (มิวเซียมสยาม)

ที่ตั้ง เลขที่ 4 ถนนสนามไชย แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

สถาปนิก / ผู้ออกแบบ มาริโอ ตามานโญ

ผู้ออกแบบอนุรักษ์บริษัท กุฎาคาร จำกัด และ บริษัท สโตนเฮ้นจ์ จำกัด

ผู้ครอบครอง สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (สพร.)

ปีที่สร้าง พ.ศ. 2464 – 2465

ปีที่ได้รับรางวัล พ.ศ. 2549

ประวัติ

อาคารสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ เดิมคือ อาคารกระทรวงพาณิชย์ซึ่งมีฐานะเป็นกรมพาณิชย์และ สถิติพยากรณ์ ต่อมาพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ยกขึ้นเป็นกระทรวงพาณิชย์ เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2463 จากนั้นได้มีการออกแบบและก่อสร้างอาคารขึ้นเพื่อเป็นที่ทำการของกระทรวงโดยตั้งอยู่ ณ บริเวณที่ดินส่วนหนึ่งที่เคยเป็นวังเดิมของพระเจ้าลูกยาเธอหลายพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 3 วังนี้อยู่ในบริเวณด้านใต้ของวัดพระเชตุพน จึงถูกเรียกว่า วังท้ายวัดพระเชตุพนฯ ตัวอาคารกระทรวงออกแบบ โดยนายมาริโอ ตามานโญ (Mario Tamagno) สถาปนิกชาวอิตาเลียน ร่วมกับวิศวกรกอลโล สปินโญ และสถาปนิกกวาเดรลลีส่วนลวดลายตกแต่งออกแบบโดยนายวิตโตริโอ โนวี ศิลปินชาวอิตาเลียน นับเป็นหนึ่งในอาคารสำนักงานราชการแห่งแรกๆ ของไทยเริ่มก่อสร้างขึ้นราวปี พ.ศ. 2464 แล้วเสร็จในปีถัดมา อาคารนี้ได้ใช้เป็นที่ทำการของกระทรวงมากว่า 70 ปี จนกระทั่งเมื่อกระทรวงพาณิชย์ได้ย้ายไปที่ทำการใหม่ ณ ตำบลบางกระสอ จังหวัดนนทบุรี ในปี พ.ศ. 2532 อาคารกระทรวงพาณิชย์หลังเก่านี้จึงว่างจากการใช้สอย จนสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติที่ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ.2547 ได้เล็งเห็นความสำคัญของอาคารทั้งในเชิงประวัติศาสตร์รูปแบบสถาปัตยกรรม และทำเลที่ตั้ง จึงได้ดำเนินการอนุรักษ์และปรับปรุงอาคารเพื่อใช้เป็นพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ หรือมิวเซียมสยาม เป็นแหล่งข้อมูลความรู้แก่เยาวชนและประชาชนทั่วไป เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี พ.ศ.2548 แล้วเสร็จและเปิดให้ใช้บริการได้ในปี พ.ศ. 2551

มิวเซียมสยามมีรูปแบบสถาปัตยกรรมแบบคลาสสิค รีไววัล (Classic Revival) เป็นอาคาร 3 ชั้น มีโครงสร้างผสมระหว่างคอนกรีตเสริมเหล็กกับระบบกำแพงรับน้ำหนัก ผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่มีมุขกลางและมุขปลายซ้ายขวา หลังคาปั้นหยา มีโถงบันไดอยู่กลาง ตกแต่งด้วยลวดบัวปูนปั้นและซุ้มโค้ง ชั้นล่างทำปูนปั้นเลียนแบบลายหินก่อ (rustication)

ในการบูรณะอาคารได้พยายามที่จะศึกษาและอนุรักษ์อาคารไว้ตามแบบดั้งเดิมมากที่สุด โดยมีการเพิ่มเติมองค์ประกอบบางอย่างที่จำเป็น ได้แก่ ระบบไฟฟ้า ระบบปรับอากาศ และห้องน้ำ ปัจจุบันอาคารสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติหรือมิวเซียมสยามนี้ได้จัดเป็นอาคารนิทรรศการ โดยมีเนื้อหาหลักเรื่องความเป็นมาของผู้คนและวัฒนธรรมในดินแดนประเทศไทยและอุษาคเนย์ ส่วนพื้นที่ด้านหลังอาคาร ที่ได้รื้อถอนอาคารที่ปลูกสร้างเพิ่มเติมในสมัยหลังออกไปแล้ว และมีโครงการที่จะก่อสร้างอาคารนิทรรศการหลังใหม่ และพัฒนาภูมิทัศน์เป็นลานกิจกรรมเพื่อการเรียนรู้

National Discovery Museum Institute (Museum Siam)

Location Sanamchai Road, Khwaeng Phra Borom Maha Ratchawang, Khet Phra Nakhon, Bangkok

Architect / Designer Mario Tamagno

Conservation Designer Kudakahn Co., Ltd. &Stonehenge Co., Ltd.

Proprietor National Discovery Museum Institute Date of

Construction 1921 - 1922

Conservation Awarded 2006

History

National Discovery Museum Institute buliding was original the ministry of commerce, formerly called “The Department of Commerce and Statistical Forecasts”, was elevated to a ministry by King Rama VI on 20th August, 1920. The office building of the new ministry was designed and constructed the following year.

Located on the southern side of Wat Phra Chetuphon ,the Office of the Ministry of Commerce was constructed on the land formerly belonging to princes, the sons of King Rama III. The building was designed by Mr. Mario Tamagno, an Italian architect, in collaboration with Mr. Gollo, engineer, and Mr. Guadrelli, architect. Decorative elements were designed by Mr. Vittorio Novi, an Italian artist.This building, intentionally designed as an office building, is one of the first office buildings in Thailand. Construction began circa 1921 and completed in 1922. The architectural style is Classic Revival, with a distinctive application of colossal order. The building is a 3-storey, hipped roof, with a staircase hall in the middle, rusticated walls on ground floor, stucco mouldings and arches. The building had served as the ministry office building for over 70 years since its completion.

In 1989, the Ministry of Commerce moved to a new office in Tambon Bang Kra Sor, Nonthaburi. The former office building was deserted until the National Discovery Museum Institute (NDMI) was established in 2004. Recognizing the significance of the old building in terms of history, architecture, and setting, the NDMI had the building conserved and restored commencing in 2005 and open for the public in 2006.

The restoration concept was to study and conserve most of the building’s original features, with minor addition of new facilities and utilities i.e. electricalsystem, air conditioning system, elevators and toilets. The building is now an exhibition hall, wherein the principal exhibition content are the origins of people and cultures in Thailand and Southeast Asia. The area at the rear of the building, from which later period buildings and structures were removed, will be a site for a new exhibition hall and landscape development under the theme “Activity Ground for Learning”.