อาคารควรค่าแก่การอนุรักษ์

สถานีรถไฟหัวลำโพง (สถานีรถไฟกรุงเทพ)

สถานีรถไฟหัวลำโพง (สถานีรถไฟกรุงเทพ)

ที่ตั้ง ถนนพระรามที่ 4 แขวงรองเมือง เขตปทุมวัน กรุงเทพฯ 

สถาปนิก/ผู้ออกแบบ นายมาริโอ ตามานโญ (Mario Tamagno) 

วิศวกร นาย เกอร์เบอร์ (Gerber)

ผู้ครอบครอง การรถไฟแห่งประเทศไทย

ปีที่สร้าง พ.ศ. 2453 - 2459

ปีที่ได้รับรางวัล พ.ศ. 2545

ประวัติ

สถานีรถไฟกรุงเทพ หรือที่รู้จักกันดีในนามสถานีรถไฟหัวลำโพงนั้น เป็นผลงานสถาปัตยกรรมที่โดดเด่นและมีเอกลักษณ์ ประกอบด้วยอาคารโถงสถานีหลังคาโค้งกว้าง ด้านหน้าเป็นอาคารแบบนีโอคลาสสิค หลังคาดาดฟ้า มีหอคอยสี่เหลี่ยมจัตุรัสที่ปลายปีกทั้งสองด้านทำให้ดูเหมือนโถงกลางขนาบข้างด้วยหอคอยคู่ ยิ่งไปกว่านั้นอาคารนี้ยังเป็นตัวอย่างของวิศวกรรมโครงสร้างเหล็กที่ได้รับการออกแบบมาอย่างลงตัวมีการคำนึงถึงการระบายอากาศและก่อสร้างอย่างประณีตหาได้ยากในปัจจุบันโดยโครงสร้างดังกล่าวมิได้ถูกรูปด้านนีโอคลาสสิคบดบังไว้อย่างสถานีรถไฟรุ่นแรกๆ ในยุโรป

หัวลำโพง เป็นจุดเริ่มต้นของทางรถไฟสายแรกของไทยคือสายกรุงเทพฯ – ปากน้ำ ซึ่งได้เริ่มลงมือก่อสร้างเมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม 2434 โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงจรดจอบแซะแผ่นดินเป็นพระฤกษ์ อย่างไรก็ดีสถานีในสมัยนั้นยังคงเป็นเพียงโรงสังกะสี ส่วนอาคารโถงสถานีที่ถาวรได้ก่อสร้างขึ้นระหว่าง พ.ศ. 2449-2455 และเปิดใช้เมื่อวันที่ 25 มิถุนายน 2475 รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว หลังจากนั้นจึงมีการก่อสร้างอาคารโถงหน้า ออกแบบโดยมาริโอ ตามานโญ สถาปนิกชาวอิตาลี ซึ่งสร้างเสร็จในปี 2459 และโรงแรมราชธานีออกแบบโดยนายอัลเฟรโด ริกาซซี ซึ่งเป็นโรงแรมรถไฟของสถานีกรุงเทพที่หรูหราไม่แพ้โรงแรมชั้นหนึ่งของยุโรป ปัจจุบันได้ปรับเปลี่ยนเป็นที่ทำการของสถานี

ถึงแม้ว่าสถานีจะมีการใช้สอยและปรับปรุงมาโดยตลอด แต่ตัวอาคารเดิมยังได้รับการอนุรักษ์ไว้เป็นอย่างดี ทำให้หัวลำโพงเป็นสถานีรถไฟประวัติศาสตร์ที่ยังมีชีวิตตลอดมา

Bangkok Railway Station

Location Rama IV Road, Khwaeng Rong Mueang, Khet Pathum Wan, Bangkok

Architect/Designer Mr. Mario Tamagno and Mr. Alfredo Rigazzi

Engineer Mr. Gerber

Proprietor State Railway of Thailand

Date of Construction 1910 - 1916 AD.

Conservation Awarded 2002 AD.

History

Bangkok Railway Station or Hua Lam Phong Station is a distinguished architecture which comprises the Station Hall with wide arched roof and a Front Hall is rectangular, flat-roofed with a tower at each end, which gives an impression that the arched roof of the Station Hall is flanked by two towers. The building is also praiseworthy as an example of steel structures which is well-designed and meticulously built that is rare to find nowadays. 

The construction of the first railroad of Thailand, beginning at Hua Lam Phong, was officially opened by King Rama V on 16th July 1891. However, the permanent Station Hall was built later between 1906 -1912 in King Rama VI’s reign, followed by the Front Hall in 1916, designed by Mario Tamagno, an Italian Architect, and the Ratchathaini Hotel, the present station office. The hotel was one of the most luxurious of those days, designed by Mr. Alfredo Rigazzi.

In spite of a continual use and several modifications, the original nuildings have always been conserved and cherished, making Hua Lam Phong a truly living heritage until today.