อาคารควรค่าแก่การอนุรักษ์

วังเจ้าเมืองพัทลุง

วังเจ้าเมืองพัทลุง

ที่ตั้ง วังเก่า – 146 หมู่ 4 ถนนอภัยบริรักษ์ ตำบลลำปำ อำเภอเมือง จังหวัดพัทลุง วังใหม่ – 90 หมู่ 4 ถนอภัยบริรักษ์ ตำบลลำปำ อำเภอเมือง จังหวัดพัทลุง

สถาปนิก/ผู้ออกแบบ -

ผู้ครอบครอง กรมศิลปากร

ปีที่สร้าง วังเก่า – ไม่ปรากฏหลักฐาน วังใหม่ – พ.ศ. 2434

ปีที่ได้รับรางวัล พ.ศ. 2537

ประวัติ

วังเจ้าเมืองพัทลุง ประกอบด้วยกลุ่มอาคาร 2 กลุ่ม คือวังเก่าและวังใหม่ วังเก่านั้น ลักษณะเป็นเรือนไทยสามหลังติดกัน หลังคาทรงจั่วสูงมุงกระเบื้อง เรือนทั้งสามล้อมนอกชานเป็นรูปตัวยู ส่วนวังใหม่เป็นเรือนหมู่ 5 หลัง ยกพื้นสูง ล้อมรอบลานทรายที่อยู่ตรงกลางซึ่งเป็นลานยกระดับสูงกว่าพื้นดินทั่วไป กันขอบลานด้วยกำแพงกันดินก่ออิฐฉาบปูน วังเก่า คือที่อยู่ของพระยาวรวุฒิไวยจางวาง (น้อย จันทรโรจวงศ์) ส่วนวังใหม่เป็นที่อยู่ของพระยาอภัยบริรักษ์ (เนตร จัทรโรจวงศ์) วังทั้งสองได้รับการรวมเข้าในเขตพื้นที่เดียวกัน และเรียกว่า “วังเจ้าเมืองพัทลุง”

พระยาวุฒิไวยจางวาง (น้อยจันทรโรจวงศ์) เป็นเจ้าเมืองพัทลุงระหว่างพ.ศ. 2412 -2431 ท่านเป็นผู้สร้างวังเก่า แต่ไม่ปรากฏหลักฐานว่าสร่างขึ้นเมื่อใด ในพ.ศ. 2432 ท่านได้เป็นจางวางกำกับกำกับราชการ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เสด็จประพาสใต้ ท่านจึงได้สร้างเรือนขึ้นที่ด้านหน้าของวังเก่าเพื่อเตรียมรับเสโจ เป็นแบบค่อนข้างสมัยใหม่ เรือนหลังนี้เรียกว่า “หน้าเรือน”

พระยาอภัยบริรักษ์ (เนตร จันทรโรจวงศ์) เป็นเจ้าเมืองพัทลุงต่อจากพระยาวรวุฒิไวยฯ ผู้เป็นบิดาของท่านในปี พ.ศ. 2434 และได้เป็นผู้ว่าราชการคนแรกของเมืองพัทลุงในระบบมณฑลเทศาภิบาลเมื่อ พ.ศ. 2443 เมื่อได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นเจ้าเมืองแล้ว ท่านก็ได้สร้างวังใหม่ขึ้นทางด้านหลังวังเก่าของบิดา และได้พำนักอยู่ที่วังใหม่นี้จนถึงแก่อสัญกรรมในปีพ.ศ. 2481

ทายาทของท่านทั้งสอง ได้มอบวังเก่าและวังใหม่พร้อมที่ดินให้กรมศิลปากรดูแล กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนโบราณสถาน และได้ดำเนินการบูรณะและปรับปรุงภูมิทัศน์ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2531 – 2533 ปัจจุบันเป็นสถานที่ที่อนุรักษ์ไว้ เป็นสถานที่สำคัญในการศึกษาสถาปัตยกรรมและประวัติศาสตร์ของเมืองพัทลุง

 

Wang Chao Mueang Phatthalung

Location Old Palace – 146, New Palace - 90 Mu 4, Aphaiborirak Road, Tambon Lam Pam, Amphoe Mueang, Phattalung Province

Architect/Designer Unknown

Proprietor Fine Arts Department

Date of Construction circa 1891 AD

Conservation Awarded 1994 AD

History

Wang Chao Mueng Phatthalung (Lord of Patthalung Palcae) comprises 2 groups of buildings namely, Wang Kao (Old Palace) and Wang Mai (New Palace). The Old Palace is a group of 3 Thai traditional style buildings built on high stilts, surrounding a deck in a U-shaped planning. The Ne Palace comprises 5 building built on high stilts, surrounding a sand courtyard, which is raised high above ground level and curbed with retaining walls. Wang Kao was the residence to Phraya Worawutwaichangwang (Noi Chandrarojwong), and Wang Mai belonged to Phraya Aphaiborirak (Nate Chandrarojwong). Both palaces have been included in the same boundary called “Wang Chao Mueng Phattalung”.

Phraya Worawutwaichangwang was Phattalung Lord during 1869 – 1888 AD he was the founder of the Old Palace but the date have not been recorded. In 1889, King Rama V paid his royal visit to the south, thus the Lord had a new house built to the front of his residence in a contemporary style to be used as a reception house called “Na Ruean” (House Front).

Phaya Aphaiborirak became the Lord after Phaya Worawutwaichangwang, his father, in 1891. He was the first Governor of Phatthalung after administrative reorganization in 1900. He had his palace built behind his father’s Old Palace and had lived at this New Palace until he passed away in 1938

The Chandraroj wong Family has given both the Old Palace and the New Palace to be in care of the Fine Arts Department. They have been conserved as an important.