อาคารควรค่าแก่การอนุรักษ์

เรือนมนิลา

เรือนมนิลา

ที่ตั้ง 66 หมู่ 6 ริมคลองพระยาบันลือ ตำบลไม้ตรา อำเภอบางไทร จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 

ผู้ครอบครอง รองศาสตราจารย์สุกษม อัตนวานิช 

ปีที่สร้าง สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในปี พ.ศ.2456 

ปีที่ได้รับรางวัล พ.ศ. 2555 

ประวัติ 

เรือนมนิลาสันนิษฐานว่าสร้างขึ้นราวรัชกาลที่ 6 เดิมเจ้าของบ้านเป็นนายอำเภอเสนาได้สร้างเรือนนี้ขึ้นที่อำเภอวิเศษชัยชาญ จังหวัดอ่างทอง ช่างที่ปลูกเรือนเป็นช่างจีน ชาวไหหลำ ชื่ออาคารผู้ครอบครองเรียกตามหนังสือบ้านเรือนไทยว่า เรือนมนิลา ความตั้งใจเดิมของผู้ครอบครองเพียงจะปลูกบ้านน้ำริมน้ำไว้เพื่ออาศัย ประมาณปี พ.ศ. 2547 ได้รับการแนะนำจากพ่อค้าในสวนจตุจักรและได้ซื้อเรือนหลังนี้จากคุณยายท่านหนึ่ง ด้วยความตั้งใจอยากบูรณะเรือนหลังนี้มากกว่าซื้อเฉพาะหน้าต่างตามความตั้งใจเดิม

ผู้ครอบครองอาคารมีความใจจะอนุรักษ์ตัวอาคารให้ใกล้เคียงกับเรือนหลังเดิมให้มากที่สุด โดยเริ่มตั้งแต่ขนย้ายซึ่งได้มีการสำรวจถ่ายรูปและทำรหัส เพื่อป้องกันความเสียหายในภายหลัง จากนั้นจึงทำการวางผังบริเวณกำหนดตำแหน่งในการปลูกเรือนใหม่ในพื้นที่ปัจจุบัน และใช้ช่างฝีมือในการก่อสร้างเรือนใหม่เพียง 3 คน โดยผู้ครอบครองอาคารและลูกชายเป็นผู้ควบคุมการก่อสร้างและดูแลทุกขั้นตอนทั้งหมด จนกระทั่งเสร็จสมบูรณ์ตามความตั้งใจ เป็นผลให้ใช้เวลาในการซ่อมแซมบูรณะเป็นเวลาถึง 5 ปี โดยมีต้นแบบอาคารจากจวนผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่มาเป็นแนวทางในการก่อสร้าง

ลักษณะเรือนเป็นบ้านไม้ 2 ชั้นใต้ถุนสูง หลังคาเป็นทรงปั้นหยา ภายในบ้านแบ่งพื้นที่อย่างเป็นสัดส่วน เช่นห้องรับแขก ห้องโถงกลางบ้าน ห้องทานข้าว ห้องนอนและห้องพระ หน้าต่างประตูชั้นล่างเป็นแบบบานเปิดที่มีบานกระทุ้งในตัว ส่วนหน้าต่างชั้นบนเป็นบานแบบบานกระทุ้ง และยังคำนึงถึงประโยชน์การใช้การปัจจุบันด้วยการต่อเติมห้องน้ำและครัวบริเวณชั้นใต้ถุนลักษณะที่คำนึงถึงความกลมกลืนกับตัวบ้าน และยังต่อเติมมุขด้านหน้าบ้านเป็นมุขขนาดเล็ก เพื่อรองรับมุขตัวใหญ่ของบ้าน และมุขด้านซ้ายของบ้าน เพื่อให้สร้างความสวยงามให้แก่ตัวบ้านมากขึ้น

การก่อสร้างและปรับปรุงเรือนมนิลาได้มีการรื้อถอนส่วนที่ไม่สวยงามออก ซ่อมแซมส่วนที่เสื่อมสภาพตามรูปแบบ วัสดุ และเทคนิคช่างแบบดั้งเดิม และอนุรักษ์บ้านให้ใกล้เคียงกับของเดิมให้มากที่สุด แม้อาคารจะไม่ได้อยู่ในบริเวณเดิมเมื่อแรกสร้าง แต่ก็แสดงให้เห็นถึงความตั้งใจของเจ้าของบ้านในการอนุรักษ์มรดกสถาปัตยกรรมไทยที่มีเอกลักษณ์และคุณค่าเอาไว้ให้มากที่สุด

 

Ruen Manila 

Location 66 Mu 6, Phraya Banlue Canal, Tambon Mai Tra, Amphoe Bang Sai, Ayutthaya Province 

Proprietor Assoc. Prof. Suksom Attanawanich 

Date of Construction Assumed in 1913  

Conservation Awarded 2012 

History 

Ruen Manila, a house in the Manila art style, is assumed to be built in the reign of King Rama VI. The former owner of this house was a district chief of Sena District of Ayutthaya Province.He hired a Hainanese builder to build the house in Wiset Chaichan District of Ang ThongProvince. Assoc. Prof. Suksom Attanawanich bought this house in 2004 and determined to preserve its original beauty as much as possible.  

The former house was removed to relocate on the bank of Phraya Banlue Canal. It took 5 years to complete the construction. It is a 2-storey wooden house with raised floor and the hip roof. The house consists of a living room, a hall, a dining room, bedrooms and a prayer room. Thebathroom and the kitchen were added in the basement as well as the addition of the front small porch to support the main porch and the porch on the left side of the house to have more beauty. 

Ruen Manila has been maintained in good condition to preserve its original beauty. The family has lived in this house so far. Moreover, the house is a location for filming occasionally.