อาคารควรค่าแก่การอนุรักษ์

พิพิธภัณฑ์ราชทัณฑ์

พิพิธภัณฑ์ราชทัณฑ์

ที่ตั้ง 436 ถนนมหาไชย แขวงสำราญราษฎร์ เขตพระนคร กรุงเทพฯ

สถาปนิก/ผู้ออกแบบ - ผู้ครอบครอง กรมราชทัณฑ์ กระทรวงมหาดไทย

ปีที่สร้าง พ.ศ.2432

ปีที่ได้รับรางวัล พ.ศ. 2540

ประวัติ

พิพิธภัณฑ์ราชทัณฑ์ ประกอบด้วยอาคาร 4 หลัง มีรูปแบบเป็นอาคารตึก 2 ชั้น แบบเรอเนสซองส์รีไววัลหลังคาปั้นหยา ปัจจุบันภายในอาคารจัดแสดงเรื่องราวเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของกรมราชทัณฑ์และลงโทษรูปแบบต่างๆ ตั้งแต่สมัยโบราณจนถึงปัจจุบัน อีกทั้งมีอาคารแดน 9 ที่ได้อนุรักษ์ไว้ตามสภาพเดิมเพื่อให้เห็นลักษณะและบรรยากาศของเรือนจำตามที่เคยเป็นอยู่จริง

ตามประวัติ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานทรัพย์ซื้อที่ดินและโปรดเกล้าฯให้พระยาไชยวิชิตสิทธิศาสตรา (นาค ณ ป้อมเพชร) ซึ่งเคยรับราชการในสถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ เป็นผู้ก่อสร้าง โดยนำรูปแบบเรือนจำ Brixton อันเป็นเรือนจำระดับความมั่นคงสูงสุดมาสร้างขึ้นและขนานนามว่า “คุกกองมหันโทษ” ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็น “เรือนจำพิเศษกรุงเทพ”

หลังจากได้ใช้งานเป็นเรือนจำมากกว่า 103 ปี เรือนจำแห่งนี้ก็มีการปรับปรุงครั้งใหญ่เมื่อมีการย้ายผู้ต้องขังออกไปในช่วงปี พ.ศ. 2534 จากนั้นคณะรัฐมนตรีเห็นชอบให้กรุงเทพมหานครปรับปรุงพื้นที่บริเวณเรือนจำให้เป็นสวนสาธารณะ และให้กรมโยธาธิการบูรณะอาคาร 4 หลัง ซึ่งกรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนโบราณสถาน เพื่อใช้จัดนิทรรศการเป็นพิพิธภัณฑ์ราชทัณฑ์น้อมเกล้าฯ ถวายแด่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในวโรกาสเฉลิมพระชนมายุครบ 60 พรรษา สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร ได้เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดพิพิธฑ์ราชทัญฑ์และสวนสาธาณะ ซึ่งได้รับพระราชทานชื่อว่า “สวนรมณีนาถ” อย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 7 สิงหาคม พ.ศ. 2542

Corrections Museum

Location 436 Mahachai Road, Khwaeng Samranrat, Khet Phra Nakhon, Bangkok

Architect/Designer – Proprietor Ministry of Defence

Date of Construction 1889 AD

Conservation Awarded 1997 AD

History

The Correction Museum comprises 4 two-storey buildings with hipped roofs. The history of Department of Corrections and information on various forms of punishment since the ancient times are exhibited here and a Zone 9 Building is preserved as site museum.

The prison was built by order of King Rama V. It was planned to fllow the Brixton Prison of England, thus Phraya Chaiwichitsitthisastra, a high official who had worked at the Royal Thai Embassy in London, was assigned as the construction supervisor. This prison had served for more than 103 years until 1991, when prisoners were moved to new prison and the cabinet made a resolution to convert the area to a public park, and the buildings to museum. The project was to commemorate HM Queen Sirikit’s 60th Birthday Anniversary.

On 7th August 1999, HRH Crown Prince Maha Vajiralongkorn presides over the opening ceremony of the Museum and the Park, which was named by His Majesty the King as “Suan Rommainath”.